Ao final a sociedade deixará de ser capitalista, pero está por ver se será democrática

Xoán Ramón DoldánReproducimos unha análise de Xoán R. Doldán dentro dun debate da nosa asociación, polo seu interese. Resume moi claramente a perspectiva á que se enfrente o capitalismo como consecuencia da súa crise e do Teito do petróleo:

a crise, devenida polo desaxuste entre unha economía hipermonetarizada e unha base material que non puido (pode) seguir ese crecemento desaforado, e os primeiros síntomas do peak oil, está servindo para tomar medidas de axuste non democráticas para tratar de prolongar a vida do capitalismo. Como facelo? é difícil sen cuestionar o propio carácter do capitalismo. Como dixen o capitalismo necesita dun crecemento continuado pero tamén que (ai! que de actualidade está hoxe a análise marxista para algunhas cousas!) o proceso de acumulación de capital non cese. Para conseguir isto pode darse por un aumento do consumo (o consumo en masa e crecente), pero isto só é a parte visíbel dun proceso menos visíbel que é o proceso de expropiación do excedente. Endebedar aos traballadores para que o froito do seu traballo acabe dunha ou doutra forma nas mans do capital financeiro e, tamén, do produtivo, como no seu momento conseguiu, por exemplo, o fordismo. Pero hai outras formas, as veces máis antigas pero que poden rexurdir, como é a ampliación das horas de traballo, a profundización da produtividade sen aumento dos salarios, a redución dos salarios medios… Un empobrecemento xeralizado da poboación nos países do primeiro mundo (no terceiro mundo xa están empobrecidos) implica unha boa base para extraer o excedente que aínda queda en mans dos traballadores, sobre todo se ademais se perden dereitos sociais e se privatizan ámbitos que obrigarán a que o salario real se convirta nun mero salario de subsistencia etc etc etc. (haberá que reler a Dickens).

Todo isto non solucionará o problema pero retardará certos efectos letais para os grupos de poder. Transitar cara unha sociedade que decreza democraticamente ou que decreza ás bravas é o que está a suceder. Máis un ou outro finalmente deixarán de ser capitalistas, o primeiro porque non está na súa natureza, o segundo porque aínda existindo opresores e oprimidos ese non é característica exclusiva do capitalismo, e non é eterno,(parafresando a Marx) nel habita o xerme da súa propia destrución.

Unha reflexión sobre “Ao final a sociedade deixará de ser capitalista, pero está por ver se será democrática