O seguinte texto da nosa compañeira Begoña de Bernardo Miño fai parte do nº 0 de presentación da nova revista 15/15\15, que está en plena fase de financiamento colectivo en Verkami. Este proxecto posto en marcha por Casdeiro e coa participación doutros membros de Véspera de Nada, pretende fundar unha revista (online e con dúas compilacións impresas ao ano) que contribúa á Revolución Pospetróleo entre todos os pobos a Península Ibérica.
Abrente
—Mai! Mai!!
—Qué foi filla?
—Coido que chegou a hora
—Qué hora?
—E qué hora ha ser?
—Aí vou!! Agarda que vou de contado!
Carme estaba no alto do Souto do Muiño apañando castañas cando Xoana foi chegarse por ela. A hora que chegara era a máis trascendente nas suas vidas, Xoana ía parir. Voltaron para a aldea xuntas, Carme carretando o cesto mediado de castañas e Xoana carretando a sua preciada carga. Dunha vez pararon para que poidese facerlle frente a unha contracción.
—Cada cánto tempo che veñen?
—Esta é a terceira, coido que por aí cada 20 minutos.
—Ben, temos tempo de preparalo todo. Mandácheslle aviso a Adelaida?
—Si, foi o tio Xosé buscala.
Adelaida chegara á aldea habería ano e medio. Era boliviana e as únicas habilidades que se atribuía a si mesma eran recolectar café e axudar nos partos, e ambas lles pareceron inútiles aos habitandes de Teixeda xa que café por estas latitudes non había, e mulleres en idade e condición de quedaren preñadas tampouco. Xoana era a máis nova daquel grupo de neorrurais. Cando chegaran a Teixeda tiña dez anos, e disto facia xa trece. Carme e máis Ramiro viñeran perseguindo as suas orixes cando as cousas empezaron a poñerse feas de verdade na gran cidade. Acompañábanos algúns colegas e amigos, ademais dos pais de Ramiro e un irmán. Na aldea abandonada había 8 ou 9 casas, que contaban con ocupar, ademáis da dos avós de Carme, da sua lexítima propiedade. Mais cando chegaron, en duas das casas moraba xa xente, unha parella de mulleres e un vello excéntrico e rosmón,que non precisaba máis que insectos e herba silvestre para sobrevivir, e que morrera ao pouco de chegar eles, a causa dunha caída na canteira abandonada. Ainda o atoparan con vida, pero non lle puideron valer, ninguén tiña os coñecementos para atendelo nin medios de transporte para levalo a onde o puidesen facer.
A aterraxe foi dura, chegaron no verán e ao principio foi coma unhas vacacións algo rústicas, coma cando de pequena viñera algunha vez con seus pais. Traían provisións para algunhas semanas, roupa, algún moble… Cando chegou o inverno as cousas xa non foron tan ben. Non estaban preparados. Nin para o frío nin para a fame. Na cidade oíran as historias que se contaban das xentes que marchaban ao rural, sabían a teoría, que no rural polo menos podías colleitar para comer, que a vida era máis tranquila. Pero non estaban preparados. Levaban tempo valorando a posibilidade pero acabaron saíndo de improviso, cando empezou a haber tumultos por mor dos desabastecementos de alimentos e asumiron a gravedade da situación. Alomenos eles tiñan a ónde voltar, á terra dos seus avós, aló no noroeste.
Cando Xoana e Carme chegaron á casa o lume xa estaba aceso. Adelaida trafegaba fervendo auga para esterilizar as catro cousas que ía precisar para recibir ao recén en condicións. A roupa, sabas e toallas, xa levaban semanas preparadas. Nese momento chegou Ramiro do monte e Adelaida mandoulle que fose matar unha pita para facer un bo caldo. Cando Ramiro se decatou do que pasaba os nervios empezaron a apoderarse del. A preñez de Xoana xa lle parecera un enorme problema dende o primeiro momento e a medida que a barriga lle medraba á rapaza, encollíaselle o corazón a el.
—E non sería mellor arrancar para o hospital de Ourense de contado?
—O embarazo foi perfectamente ben, o parto preséntase normal, o meniño leva unha semana coa cabeza no seu sitio para nacer e a túa filla é unha rapaza nova e sa. Quén precisa un hospital? – Adelaida, aquela muller que a todos na aldea lles parecía lenta e torpe, parecía de súpeto estar a facer aquelo para o que de verdade valía. Rebordaba sosego e confianza. Agora escoitaba coa trompetiña colocada na barriga de Xoana e sorría. – Todo vai ir ben.
Ademais, ir até Ourense era cando menos tan arriscado coma quedar. Tiñan a vella camioneta máis ou menos posta a punto en previsión de calquera emerxencia, e os 10 litros de aceite gardadiños coma se fosen ouro, pero aínda así a vella máquina podíalles parar no medio do camiño, ou mesmo podían chegar ao hospital e non haber quen os atendese, a falta de medios era tan grande… Mentras os pais de Xoana ían e viñan e discutían sobre o que compría facer, Adelaida díxolle á moza que fose buscar as ovellas coma sempre, que camiñar había facerlle ben, que a aquilo aínda había que darlle tempo e que de nada servía ficar alí apampando.
Carme lembraba o seu propio parto con certa amargura. A súa avoa parira a súa nai na casa, claro está, igual que os outros catro fillos, pero a súa nai xa fora parir ao hospital, igual ca ela mesma. Lembraba o parto como algo mecánico, onde ela era unha peza que os outros dirixían, non fora moi consciente do que estaba a pasar. Bo, tampouco ninguén che explicaba moito, pero cando se veu coa nena e empezaron as dificultades propias da primeira crianza, empezou a investigar e decatouse de cómo non se tiñan que ter feito as cousas. Por aqueles anos empezaran a proliferar grupos de mulleres de apoio á lactancia e á crianza natural, que se cuestionaban os métodos dos hospitais e Carme chorara profundamente polo que perdera ao parir daquela maneira. Por iso non podia menos que pensar que, a pesar das circunstancias, a súa filla ía parir en mellores condicións, na súa casa, no seu niño, nun ambiente cálido e amoroso, rodeada das persoas que a querían e nas que confiaba.
Cando o seu pequeno grupo chegou a Teixeda tan só unha meniña había nel, a Xoana. Por triste que fose todos tiñan claro que non desexaban traer máis criaturas a un mundo tan convulso e inhóspito como se virara a Terra toda, e que había nenos de sobra nel para unha boa tempada. Xoana foi medrando sin moita compaña da súa idade, a non ser por algún visitante que pasaba moi de cando en vez. Ou nalgunha ocasión que baixaban á vila de Fervedoira, vender o que colleitaban para aprovisionarse do que carecían na feira que xa se viña facendo regularmente nos últimos anos.
Había agora dous anos que atoparan na feira precisamente aquel home grande do norte, con pinta de vikingo, que viñera á comarca instalarlles unha turbina aos de Montenubeiro. Ramiro de contado se interesara por aquilo, xa que perto deTeixeda, nos montes comunais, había un regato con tres muíños. Xa se lle acordara máis dunha vez poñer unha turbina pero carecían dos medios para facelo, e máis dos coñecementos. Agora podía ser a ocasión, aquel ano tiveran boa colleita de cereal e tamén venderan algúns años, se cadra chegábanlles os aforros. Un subministro de enerxía eléctrica máis ou menos estable era das cousas que máis cobizaban, e representaba un luxo. Despois daquel primeiro inverno no que pagaran caro o prezo da sua inexperiencia, -Ramón morrera dunha pulmonía-, quedáralles claro qué era o fundamental, así que ao ano seguinte pasaron primavera, verán e outono coma as formigas, almacenando provisións de alimentos, leña para quentarse e cociñar, e menciñas. Quedoulles claro tamén que precisaban máis coñecementos sobre cómo almacenar e conservar, e sal, moito sal.
O roxo non levaba consigo máis material pero comprometeuse a voltar na primavera e facerlles o traballo. Pero na primavera nada se soubo del, e na seguinte apareceu por Teixeda Hans, un rapaz que se lle mitaba moito: era o fillo, que viña instalar a desexada turbina. Xa era visto. A Hans levoulle tres meses o choio, non tiña presa, e deixou na aldea algo máis ca un muiño a xerar 5 Kw. Deixou unha semente para Xoana, que agora bulía por saír.
Xoana chegou de gardar as ovellas pouco antes de caer a noite.
—Teño fame.
—Pois come, fixen tortilla de roxóns, e máis rosquillas das que che gustan, con azucre!
—Azucre!!! De ónde o sacaches?
—Ti come e cala.
—E poderá comer estando así?
—E non ha poder! Precisará enerxías para o labor do parto.
A esas horas xa todos os habitantes da aldea estaban ao tanto do trance da Xoana, así que ninguén durmeu aquela noite. Se non é pola Adelaida que os botou fóra, aquilo parecía o teatro.
—Hala hala, xa daremos razón, agora o único que precisamos é tranquilidade.
Pouco a pouco, aquela nova vida foise abrindo camiño cara ao mundo, ata que ó rair do día asomou por fin o nariz e pasou directamente aos brazos da súa nai, que pareu na cociña porque estaba moi quentiña e ulía a rosquillas. Nai e meniño quedaron o resto do día na cama, durmindo, mirándose, mamando, engaiolados. E, a pesar dos pesares, naquel momento os habitantes de Teixeda tiveron a certeza de que a súa pequena comunidade tiña futuro.
—E cómo lle has chamar por fin, Xoana?
—Abrente.
Todos os conidos do nº de 15/15\15 (excepto onde se indicar) están publicados cunha licencia de cultura libre